مهدی حسینی | شهرآرانیوز - هفته گذشته درباره بهترین فیلم اسکار امسال یعنی «سرزمین آوارگان» نوشتیم که فیلمی آرام و شبهمستند بود. این هفته سراغ فیلمی اکشن از جنس «جان ویک» و «مهمان» رفتهایم. فیلمی به نام «هیچکس» که دومین ساخته سینمایی ایلیا نایشولر روستبار است. کسانی که «جان ویک» را دیدهاند، میدانند که در فیلمهایی از این جنس، داستان چندان جایی ندارد. آنجا یک گروه مافیایی روس برای صاحبشدن خودرو جان ویک، به منزلش یورش میبرند و سگ او را میکشند. او هم راه میافتد و افراد این باند مخوف را قتلعام میکند. همین. در این نوع فیلمها صحنههای اکشن و طراحی قتلها و نیز کمی شوخطبعی که زهر صحنههای خشن را خنثی کند، محوریت اصلی را دارد. فیلم «هیچکس» به این ۲ ویژگی، استفاده ویژه از موسیقی را هم اضافه کرده است. افتتاحیه فیلم یک موزیک ویدئوست. در جاهای دیگری از فیلم هم شاهد استفاده مبتکرانه از موسیقی هستیم و بخشی از روح فیلم از این طریق به مخاطب منتقل میشود.
کوتاه درباره داستان فیلم
هاچ منسل یک مرد خانواده است. کسی که به سبب شغل موفق همسرش در حوزه سیاست، بیشتر مسئولیت خانه را بر عهده گرفته است؛ از درستکردن صبحانه و شام تا بردن آشغالها و رفتن سر کاری که دوست ندارد و.... رابطه بین او و همسرش هم بهعلت کار زیاد هر دو، به سردی گراییده است. در این میان یک شب ۲ دزد به منزل هاچ میآیند. او مقاومتی نمیکند، اما پسرش در حرکتی متهورانه یکی از دزدها را خلع سلاح میکند و به پدر فرصت میدهد تا با چوب گلف سارق دوم را هم از پا دربیاورد، اما هاچ دلش نمیآید و به پسر میگوید سارق را رها کند و اجازه میدهد هر دو بروند. بر اثر این واقعه، هاچ بهکلی از چشم پسرش میافتد. او که به طریقی میخواهد جبران کند، سویههای جدیدی از خود بروز میدهد که نشاندهنده گذشته هیجانانگیز اوست. گذشتهای که او را به تقابل با مخوفترین مافیای روس میکشاند.
جایگاه متفاوت خانواده
«هیچکس» فیلمی است که بر اساس طرح آماده شده و فیلمنامهای چندان قوی ندارد، اما باز جای شکرش باقی است که خانواده و زن و فرزند در آن جایگاه درستی دارند. چه خود هاچ که بعد از عمری بزنبهادربودن به این نتیجه رسیده است که یک زندگی آرام و خانوادگی ارزش بالاتری دارد، چه پسرش که در صحنه درگیری با دزدها از خود بی باکی نشان میدهد و به حمایت از پدر برمیخیزد و چه همسرش که با وجود موقعیت شغلی مناسبتر، درنهایت شأن و جایگاه پدر را حفظ و در مقاطع حساس به او اعتماد و از نظرش تمکین میکند. از این رو «هیچکس» با «جان ویک» و دنیای پوچ آدمکشها فاصله زیادی دارد، اما آنقدر جدی نیست که تأثیرگذاری ویژهای بر مخاطب داشته باشد. درواقع همانطور که پیشتر گفتیم، اصالت با صحنههای اکشن است و بقیه روابط همگی در خدمت این هدف هستند.
درباره کارگردان
ایلیا نایشولر یک کارگردان، تهیهکننده و موسیقیدان ۳۸ساله اهل روسیه است که گروه مستقل راک «Biting Elbows» را بنیان نهاده و در حوزه سینما هم صاحب امتیاز شرکت «versus» است. او ابتدا چندین موزیکویدئو برای آثار موسیقایی خود ساخت تا اینکه سال۲۰۱۵ با ساخت فیلم «هنری جانسخت/ Hardcore Henry» نامش حسابی بر سر زبانها افتاد. «هنری جانسخت» نخستین فیلم اکشن تاریخ سینماست که همهاش از زاویه دید اولشخص روایت میشود. درواقع گرافیک فیلم مثل بازیهای ویدئویی از جنس «مدال افتخار» است. هنری در یک آزمایشگاه از خواب بیدار میشود، درحالیکه بخش زیادی از حافظهاش را از دست داده است. یک پزشک زن بدن او را با استفاده از قطعات مکانیکی ارتقا میدهد، اما به آزمایشگاه حمله میشود و ۷۵دقیقه نفسگیر از اکشن خشن و پیوسته آغاز میشود. اکشنی که بیش از همه عشاق گیمباز را از خود راضی کرد و باعث شد فیلمی که با ۲میلیون دلار ساخته شده بود، ۱۷میلیون دلار بفروشد و سودده شود. بعد از آن نایشولر موزیکویدئوی «هشدار اشتباه» ویکند را هم ساخت که درواقع یک فیلم سینمایی کامل است. این موزیکویدئو هم که از زاویه اولشخص و چشم ویکند روایت میشود، یک فیلم سرقت بانک کامل است که گروگانگیری، عشق، خیانت و مفاهیم مختلف دیگر را در ۵دقیقه به بهترین شکل به مخاطب عرضه میکند؛ بنابراین باید گفت با کارگردانی طرفیم که از وی بیش از این خواهیم شنید و آثارش را تحلیل خواهیم کرد. او از آن کارگردانهاست که نگاهش از جنس دیگران نیست.
احیای باب اودنکرک
بسیاری از بازیگرانی که از تلویزیون و سریال مشهور میشوند، در قالب همان نقشهای تلویزیونی خود میمانند و هرگز نمیتوانند از زیر سایه آن بیرون بیایند. مثلا بازیگران سریال «تئوری بیگبنگ» یا «دوستان» غیر از استثنای جنیفر آنیستون هیچیک نتوانستند موفقیت و محبوبیت قبلی را در آثار جدید خود تکرار کنند. دلیل اصلی آن هم تکرار همان نقشهای تلویزیونی است، اما باب اودنکرک که سالهاست در نقش ساول گودمن، وکیل خلافکار سریال «بریکینگ بد» و «بهتر است با ساول تماس بگیرید» جا افتاده است، با بازی در «هیچکس» انتخابی بسیار هوشمندانه کرده و تا توانسته از شمایل قبلی خود فاصله گرفته است. با توجه به اینکه امسال آخرین فصل این سریال پخش میشود، اودنکرک با بازی در نقش هاچ آینده سینمایی خود را تضمین کرده است. چه کسی فکر میکرد ساول گودمن اتوکشیده با موی کمپشت، شخصیتی بزنبهادر از جنس «جانسخت» و «جانویک» از کار دربیاید؟
معجزه ریتم
یکی از ویژگیهای مهمی که آشنایی با موسیقی در انسان پرورش میدهد، شناخت ریتم یا همان ضرباهنگ است. فاکتوری که در فیلمهای اکشن و کمدی از اهمیت بیشتری برخوردار است. نایشولر هم با کمک از همین شناخت موفق شده است ریتم اکشن و تغییر هاچ از یک مرد خانواده به یک مأمور جاسوس سابق را بهزیبایی و با ضرباهنگی مناسب به مخاطب عرضه کند. همه ویژگیهایی که ذکر کردیم، باعث میشود مثل رابرت رودریگز که از «بچههای جاسوس» تا «شهر گناه» و... فیلمنامه، فیلمبرداری، کارگردانی، تدوین و موسیقی فیلم را خودش انجام میدهد و نتیجه معمولا درخور توجه است، از نایشولر هم انتظار مشابهی داشته باشیم و منتظر آثار بعدیاش بمانیم.